2 օր Լոռիում

Քոբայր վանական համալիրը կապված է հայկական միջնադարյան ֆեոդալական տների` Բագրատունիների հարստության Կյուրիկյան ճյուղի և Զաքարյան տոհմի վրացադավան ներկայացուցիչների գործունեության հետ և համաձայն ավանդազրույցի կռվախնձոր է եղել հայերի ու վրացիների միջև, մարդկանց շրջանում արտահայտվել է հետևյալ միտքը՝ «Սա, քո՞ բերդն է, թե՝ ո՞ւմ»:

I դարում Օձուն վանքի տեղում Թովմաս առաքյալը օծել է քահանաներ և եպիսկոպոսներ և այս բառի հետ է կապված վանքի Օձուն անվանումը, որը հետագայում վերակառուցել է հայոց կաթողիկոս Հովհաննես Օձնեցին։

Արդվիի սուրբ Հովհաննես կամ Սրբանեսի վանքն յուրօրինակ սրբատեղի և ուխտագնացության վայր է, որտեղ կարող եք վերապրել հռչակավոր Ս. Փարաջանովի «Նռան գույնը» ֆիլմը։

Դսեղ գյուղը գտնվում է Լոռու մարզում։ Այն համարվում է հայ հայտնի գրող Հովհաննես Թումանյանի ծննդավայրը, որտեղ գտնվում է նաև նրա տուն-թանգարանը։ Գյուղի տարածքում կա չորս եկեղեցի։ Ամենամեծը Բարձրաքաշ Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին է` կառուցված 13-րդ դարում Մամիկոնյանների տոհմի կողմից գյուղի հյուսիսային նույնանուն ձորում։ Դսեղը ունի հրաշալի բնություն, գեղեցիկ տեսարաններ և մաքուր օդ։

Սանահինի վանքը նվիրված է Աստծո միածին որդուն՝ Քրիստոսին: X դարում այն կառուցել է Խոսրովանուշ թագուհին՝ ամուսնու հովանավորությամբ՝ երեք որդիների բարօրության համար, երբ մարդիկ անկեղծորեն հավատում էին, որ ընտանիքների հաջողության համար պետք է աստվածահաճո մի գործ անել։

Հաղպատի վանքի կառուցումը ճարտարապետական հուշարձաններով սկսվել և ավարտվել է X -XIII դարերում և այսօր մեզ է հասել այդ վանքի վեհ ու հպարտ լռությունը, որտեղ մոտ երկու տասնամյակ ապրել և ստեղծագործել է հանճարեղ աշուղ Սայաթ-Նովան։

Ախթալայի Սուրբ Աստվածածին վանքում պահպանվել են եզակի որմնանկարներ, որոնք ավելի քան 800 տարվա պատմություն ունեն, որոնք արտացոլում են հայ քաղկեդոնական (ուղղափառ) ճարտարապետության և կերպարվեստի արժեքավոր բովանդակությունը։